Rüüti
 | Dä Artikel behandlet de Bezirk Rüüti im Kanton Appezöll Ineroode. Zu anderne Ort mit ähnlichem Name lueg bi Rüti. |
Rüüti (amtl. Rüte) ischt emool e politeschi Gmäänd (offiziöll as Bezirk bezächnet) im Kanton Appezöll Inneroode gsee.
| Rüte | |
|---|---|
 | |
| Basisdatä | |
| Staat: | Schwiiz |
| Kanton: | Appezell Innerrhode (AI) |
| Bezirk: | (Bezirk ond Gmeend sönd identisch) |
| PLZ | 9050 Appenzell Eggerstanden 9050 Appenzell Steinegg 9057 Weissbad 9058 Brülisau |
| Koordinate: | / 24301747° 19′ 15″ N, 9° 25′ 49″ O; CH1903: 750556 / 243017 |
| Höchi: | 799 m ü. M. |
| Flächi: | 40,9 km² |
| Iiwohner: | 3752 (31. Dezember 2020)[1] |
| Website | www.ruete.ch |
| Charte | |
 | |
Ortsgliderig
Es geed e ke Dorf met em Name Rüüti. Zom Bezirk hend d Ortschafte Brölisou, Stänegg ond Eggerschtande, aber au Dorftääl vo Wissbad ond Appezöll ghöört.
Bezirksgebiet
S Gebiet vom Bezirk hed total 4082 Hektare omfasst ond sech vom Altmaa öber Brölisou ond öschtlech vom Brüelbach bes zor Settere erstreckt.
Gschecht
De Bezirk ischd us de ehemolige Rood Rüüti entstande ond hed, abgsää vo e paar chlenne Änderige, set 1872 em Gebiet vo de säbe Rood entsproche. Of Aafangs Mai 2022 hend d Bezirk Rüüti ond Schwendi zom Bezirk Schwendi-Rüüti fusioniert.
Name
De Name Rüüti chonnt vo Reuten, wa de Ursprung im Wort roode (Wälder roode) hät.
Dä gliich Höndegrond wie Rüüti (Rüte AI) häd ou Rüüti (Reute AR) im Osseroodische.
Wappe
Uf em schwarze Höndergrond wachst us ere goldige Chroone en silbrige Schwanehals mit rotem Schnabel ond Zunge. Da liecht abgändered Wappe stammt vo de Härre vo Schönebüel. Die hönd im 13. Johrhondert, als Ammanne vom Abt us em Chloster Sanggalle, innere Burg a de Südweschthalde vom Herschbärg residiert.
Bevölkerig
Quelle: Bundesamt för Statistik[2]
| Johr | 1900 | 1950 | 2000 | 2010 | 2020 |
| Iiwohner | 1997 | 2028 | 2915 | 3356 | 3752 |
Sächeswärt
Im Bezirk Rüüte sönd zwee Hüüser ond e archeologischi Fundstöll us de Liste vo de Kulturgüeter vo nazionale Bedüütig im Kanton Appezöll Inneroode.
Tourismus
Uf em Gebiet vom Bezirk Rüüti geeds verschidnegi Usflugsziil (z. B. s Blattebödeli mit em Sämtissersee, d Bolewees mit em Fäälesee, d Staubere uf 1'751 m mit ere Uusicht öber s ganz Rhintel ond is Appezällerland usw.), wo mit uusgschilderete Wanderwäg erschlosse sönd. Mit de Luftsälbaa Brölisou-Höch Chaschte chonnt me uf 1'794 m ui ond cha dai de Geologisch Wanderwäg ablaufe. Onderwägs häts uf verschidnige Schautaflene luuter Informazione (Text ond Böldli) öber d Entstehig vom Alpstää. De Alp Sigel (1'743 m) lit zwor nöd uf em Gebiet vom Bezirk Rüüti, isch aber vo döt us mit ere chlinne Sälbaa oder o z Fuess öbers Blattebödeli erreichbar.
Literatur
- Rainald Fischer: Die Kunstdenkmäler des Kantons Appenzell Innerrhoden. Das Innere Land: Brülisau. Birkhäuser AG, Basel 1984, ISBN 3-7643-1629-2. (= Die Kunstdenkmäler der Schweiz, Band 74.) S. 391–397.
- Rainald Fischer: Die Kunstdenkmäler des Kantons Appenzell Innerrhoden. Das Innere Land: Eggerstanden. S. 398–402.
- Rainald Fischer: Die Kunstdenkmäler des Kantons Appenzell Innerrhoden. Das Innere Land: Steinegg. S. 449–452.
- Rainald Fischer: Die Kunstdenkmäler des Kantons Appenzell Innerrhoden. Das Innere Land: Rüte. S. 492.
Weblink
Commons: Rüüti – Sammlig vo Multimediadateie- Offizöll Website vom Bezirk Rüüti
- Hermann Bischofberger: Rüte In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
